راهنمای نورپردازی اداری
با پیشرفت تکنولوژی طراحی چراغهای روشنایی و پا به عرصه گذاشتن سبکهای نورپردازی مدرن، طراحی روشنایی در فضا نقش بسیار پررنگتری در طراحی داخلی پیدا کرده است. ایدههای نو و خلاقانه در طراحی نور میتواند انرژی و پویایی فضاهای داخلی را افزایش دهد. انتخاب شیوه درست نورپردازی فضای اداری و دفاتر کار سبب میشود تا کارمندان با انرژی و علاقه بیشتری در محل کار حضور پیدا کنند. از آنجا که افراد در طول روز، زمان زیادی را در محل کار میگذرانند، نورپردازی مناسب میتواند از ایجاد خستگی زودهنگام در آنها جلوگیری کند.
بسیاری از شرکتها هنگام بازسازی دفاتر خود بر طراحی، هزینه و ادغام فرهنگ سازمانی تمرکز میکنند، اما اغلب اهمیت طراحی نورپردازی اداری را نادیده میگیرند. از آنجایی که دفتر کار جایی است که کارمندان حداقل هشت ساعت در روز را در آن سپری میکنند، نمیتوان تاثیر طراحی نور در دفتر را بر کارایی آنها نادیده گرفت.
طراحی یک سیستم روشنایی اداری با کیفیت بالا و کنترل همهجانبه میتواند تا 80 درصد در هزینههای انرژی اداری صرفهجویی کند. استفاده از این طراحی، با صرفهجویی در مصرف انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانهای نه تنها به توسعه پایدار شرکتها کمک میکند، بلکه به حفاظت از محیط زیست نیز کمک خواهد کرد. از این رو در این مقاله به ارائه راهنمای کامل نورپردازی اداری میپردازیم.
با انواع منابع نور و ارگونومی در نورپردازی اداری آشنا شویم
نورپردازی اداری معمولا به دو دسته اصلی نور مصنوعی و نور طبیعی انجام میشود. محیط بسیار روشن میتواند بازده کاری بالاتر و محیط شادتری را برای افراد به ارمغان بیاورد. منبع نور مصنوعی به مجموعهای از چراغهای روشنایی گفته میشود که در محیط اداری برق مصرف میکنند.
ارگونومی به طراحی و چیدمان چراغها به گونهای میپردازد که نور و افراد به کارآمدترین و ایمنترین شکل با یکدیگر تعامل کنند. ارگونومی بخش بسیار مهمی از نورپردازی اداری است. اطمینان از روشنایی کافی در اطراف محل کار، مهمترین بخش نورپردازی ارگونومیک خوب است. نور ناکافی چشمان شما را مجبور میکند که برای تسلط بر انجام کار، فشار بیشتری را تحمل کنند. این موضوع باعث خستگی چشم و سردرد خواهد شد.
تاثیر نورپردازی اداری بر بهره وری و کیفیت کار
این اصل در طراحی نور ثابت شده است که قرار گرفتن بیشتر در معرض نور طبیعی به کارکنان کمک میکند تا بهرهورتر، خلاقتر و سالمتر کار کنند. کارمندانی که از نور طبیعی محروم هستند، خستگی بیشتری دارند، و به دلیل خستگی چشم، سردرد را نیز تحمل میکنند و تحرک کمتری دارند. نورپردازی اداری مناسب میتواند به حفظ سلامت، بهرهوری و در عین حال انگیزه بالاتر در افراد کمک کند.پیشنهاد ما این است قبل از هر گونه اقدام جهت طراحی نور فضای مدنظرتان حتما مقاله ای که تحت عنوان اصول روشنایی و نورپردازی در معماری مدرن تهیه شده است را بخوانید
بهترین روش نورپردازی اداری چیست؟
نورپردازی در هر دفتری باید با توزیع گسترده نور همراه باشد. چیدمان منابع نور باید به گونهای طراحی شود که در هر یک از فضاها تعداد سایههای کمتری دیده شود. ایدهآل ترین انتخاب برای نورپردازی اداری، چراغهای LED هستند.
مزایای روشنایی LED
- LED را می توان با توجه به نور روز و خستگی چشم کم نور کرد.
- به دلیل ماندگاری طولانیتر، جایگزینی کارآمد در مصرف انرژی است.
- ال ای دیها، انرژی را به شکل تابش مادون قرمز مصرف نمیکنند.
- طول عمر بالایی (50000 ساعت) دارند.
- پنل های LED به از بین بردن تابش خیره کننده کمک میکنند، که میتواند به راحتی و کارایی فضا کمک کند.
انواع چراغهای مورد استفاده در نورپردازی اداری
برای طراحی نور در فضاهای کاری و اداری، معمولا از چراغهای مشخصی استفاده میشود. آشنایی با انواع این چراغها برای رسیدن به طراحی ایدهآل نور در فضا کمک خواهد کرد.
چراغ خطی توکار
چراغ خطی توکار از محبوب ترین و پراستفاده ترین چراغ ها در طراحی نورپردازی اداری به شمار می رود ؛ یکنواختی خوب روشنایی ، نور نرم و آرامشبخشی را در فضا ایجاد میکنند. این چراغها در اندازههای مختلف جایگزین مناسبی برای چراغهای فلورسنت سنتی و پنلهای چراغ مشبک هستند. امروز این سبک از چراغها، به طور گسترده در دفتر، بیمارستان، مرکز خرید و برای روشنایی مدارس استفاده میشوند. چراغ خطی توکار در اندازههای سفارشی و در اشکال دلخواه برای نورپردازی فضای داخلی ساختمانهای اداری-تجاری کاربرد دارد.
چراغ خطی روکار و آویز
اگر از ایجاد سوراخ بر روی سقف فراری هستید، چراغ خطی آویز بهترین گزینه برای شما است. نصب و نگهداری این چراغها بسیار آسان است. چراغ خطی آویز ، نورپردازی اداری را به شیوه پراکندهای انجام میدهد. این نوع از چراغها در عین حال خروجی لومن بالایی را به چشم افرادی که در محیط حضور دارند، میرسانند. بیش از چند اندازه و سبک مختلف طراحی برای انتخاب وجود دارد و مهمترین آنها این است که مگنتی و قابل اتصال هستند. بنابراین میتوانید الگوهای نورپردازی اداری متنوعتری را مطابق با سلیقه خود انجام دهید. نور چراغهای خطی، ملایم و پیوسته بوده و یک نورپردازی اداری ایده آل برای فضای داخلی شرکتها، مراکز تجاری، رستورانها به شمار میآید.
چراغ سقفی توکار
این سبک از چراغهای LED معمولا در فواصل مساوی نصب و در فضای سقفهای کاذب پنهان میشوند. چشم افراد فقط میتواند نور را ببینند و چراغها در اغلب موارد دیده نمیشوند. این ویژگی اصلی برای نورپردازی اداری توکار به سبک مدرن است. به این ترتیب جلوه هنری سقف کاذب از بین نمیرود و میتوان آن را با طراحی دکوراسیون داخلی ترکیب کرد. این چراغ ها به چراغ دانلایت « downlight » نیز شناخته می شوند. این سبک طراحی میتواند هم برای نورپردازی تاکیدی و هم برای روشنایی عمومی استفاده شود.
معمولا در نورپردازی با چراغ اصلی، چراغ سقفی توکار نقش روشنایی کمکی را ایفا میکند، مانند نصب چراغهای دانلایت، بالای مبل که هنگام خواندن کتاب یا روزنامه روی مبل مفید است و محل دید را واضحتر میکند. برای نورپردازی بدون چراغ اصلی از تعداد زیادی دانلایت استفاده خواهد شد تا علاوه بر رفع نیازهای اولیه به روشنایی، نور را نیز لایه لایه کند. بنابراین کاربرد چراغهای زاویهدار LED برای نورپردازی اداری ضروری است.
6 فاکتوری که باید برای نورپردازی اداری در نظر بگیرید
برای رسیدن به یک طراحی ایدهآل و مناسب نور در فضای اداری در نظر داشتن نکات و به کاربردن به موقع تکنیکها، حرف اول را میزند. اما برای رسیدن به بهترین نتیجه چه فاکتورهایی را باید رعایت کنید؟
1. در نورپردازی اداری از نور طبیعی استفاده حداکثری کنید
نور طبیعی بهترین منبع نور برای هر فضایی است. پس از میلیون ها سال تکامل، چشم انسان بیشترین سازگاری را با نور طبیعی دارد. بر اساس تحقیقات دپارتمان طراحی و تجزیه و تحلیل محیطی در دانشگاه کرنل، کارمندانی که در دفتر کار در معرض نور طبیعی قرار گرفتند، کاهش 84 درصدی در خستگی چشم، سردرد و تاری دید را گزارش کردند. تحقیقات آکادمی پزشکی خواب آمریکا همچنین نشان میدهد که قرار گرفتن در معرض نور طبیعی به تنظیم هورمونها کمک میکند. نور طبیعی ریتم شبانهروزی بدن شما را کنترل میکند و به کارمندان کمک میکند شبها راحت بخوابند و روز بعد، ساعت کاری مفیدتری داشته باشند.
چگونگی ترکیب نور طبیعی و مصنوعی
در شرایط ایده آل، نور طبیعی باید به عنوان روشنایی اولیه عمل کند و تمام نورهای مصنوعی باید فرعی باشند. محیط کار در نور روز دلپذیرتر شده و روشنایی دلچسبتری خواهد داشت. با این حال، نور طبیعی به طور مستقیم با جهت ساختمان، موقعیت پنجره، آب و هوا، سایه پردههای دفتر و موانع ساختمان مجاور مرتبط است. قرار دادن اتاقها به گونه ای که رو به شمال یا جنوب باشند در کاهش تاثیر این عوامل، موثر است. با این کار میتوان از تابش نور خیرهکننده و مستقیم خورشید جلوگیری کرد. از طرفی استفاده از منابع نور طبیعی بیشتر، بسیار مقرون به صرفه است. همچنین در مصرف انرژی صرفهجویی میکنیم. با فناوریهای جدید مانند سیستمهای برداشت نور روز daylight harvesting systems، میتوانیم چراغ سقفی متناسب با نور طبیعی داشته باشیم.
2. روشنایی مناسب را در فضا ایجاد کنید
روشنایی به مقدار شار نور مرئی در واحد سطح جسم که روی آن نورپردازی انجام میشود، اشاره دارد. واحد لوکس (lx) است و مقررات ملی به طور کلی حداقل سطح روشنایی دفاتر کار را 300 لوکس اعلام کرده است.
برای روشنایی عمومی، نسبت حداقل مقدار روشنایی به مقدار متوسط روشنایی نباید کمتر از 7/0باشد و نسبت مقادیر روشنایی در اطراف میز کار نباید کمتر از 5/0 باشد.
برای شرایطی که از نورپردازی عمومی و نورپردازی متمرکز به طور همزمان استفاده میشود، میانگین روشنایی در مناطق غیر کاری نباید کمتر از نصف منطقه کار بوده و کمتر از 200 لوکس نباشد.
برای دو ایستگاه کاری مجاور، متوسط نسبت روشنایی به راهروی کنار دفتر نباید از 5:1 تجاوز کند و روشنایی در ناحیه پایین باید حداقل 150 لوکس باشد. در غیر این صورت، تغییرات شدید کنتراست در روشنایی در نورپردازی اداری ممکن است باعث خستگی بصری برای افرادی شود که در آن فضا کار میکنند. در ادامه جدول استانداردهای نورپردازی فضای اداری آمده است.
Ra | UGR | Illumination (Lx) | Reference Planes and Heights | محل |
80 | 19 | 300 | level 0.75M | دفتر استاندارد |
80 | 19 | 500 | level 0.75M | دفاتر جانبی |
80 | 19 | 300 | meeting room table 0.75M | اتاق جلسات |
80 | – | 300 | level 0.75M | دفتر پذیرش |
80 | 22 | 300 | level 0.75M | دفتر کار |
80 | 19 | 500 | work table 0.75M | اتاق طراحی |
80 | – | 300 | level 0.75M | اتاق بایگانی |
80 | – | 200 | level 0.75M | آرشیو |
اطمینان حاصل کنید که طراحی نور دفتر شما با قوانین و مقررات ملی ساختمان، از جمله استانداردهای بهرهوری انرژی مطابقت دارد.
3. از ایجاد بازتاب و خیرگی نور در نورپردازی اداری جلوگیری کنید
جلوگیری از خیرگی یک گام مهم است چرا که یکی از دشمنان اصلی کارمندان بخش اداری به شمار میآيد. این خیرگی نور آسیب زیادی به کارمندان وارد میکند و باعث کلافگی، انزجار وخستگی میشود. حتی قرار گرفتن طولانی مدت در معرض تابش خیرهکننده می تواند منجر به آسیبهای جبرانناپذیری به چشم شود. بنابراین باید نورپردازی ضد تابش نور مستقیم (UGR<19) را انتخاب کرد و جهت و چیدمان چراغ ها را به طور موثری ترتیب داد.
4. از منابع نوری مختلف در نورپردازی اداری استفاده کنید
نورپردازی اداری فقط به نورپردازی بالای سر کارمند یا میز محدود نمیشود. نورپردازی مناسب باید بتواند جذابیت بصری ایجاد کند. بهویژه در دفاتر شرکتها که در آن مدیران ارشد دوست دارند افرادی که به آنها مراجعه میکنند، تاثیر اولیه خوبی از فضا بگیرند. این تاثیر اولیه مثبت را بیشتر میتوان با نورپردازی خوب و حرفهای به دست آورد.
نور غیرمستقیم می تواند به روشن کردن فضای کار کمک کند و خستگی چشم را کاهش دهد. سطوح غیر انعکاسی پس زمینه، مانند روکش مات یا مبلمان با تناژ رنگی خنثی، میتوانند تاثیر مثبتی بر طراحی نور در فضا بگذارند.
5. در خرید چراغهای روشنایی کارایی و انطباق با محیط را در کنار هزینه در نظر بگیرید
برای صرفه جویی در هزینه تعمیر و نگهداری، لوازم با کیفیت را در جهت جلب رضایت مشتری خریداری کنید. یک برنامه تعمیر و نگهداری منظم برای تعویض چراغها یا وسایل تمیزکننده تنظیم کنید.
6. گرفتن تست نهایی از نورپردازی اداری طراحی شده را فراموش نکنید
قبل از اجرایی کردن طراحی، ماکت یا شبیهسازی نورپردازی باید انجام شود تا اطمینان حاصل شود که وسایل و چیدمان انتخابی اهداف مورد نظر را برآورده میکنند. نقشههای طراحی دقیقی از آنچه در نظر دارید و مستندات آن را به پیمانکاران برای اطمینان از اجرای دقیق ایدهها، ارائه کنید. پس از نصب، عملکرد روشنایی را ارزیابی کرده و تنظیمات لازم را انجام دهید.
سخن پایانی
نورپردازی اداری یکی از انواع سبکهای طراحی نور در فضاهای داخلی است که امروزه توجه ویژهای به آن میشود. انجام درست ایدههای طراحی نورپردازی در دفاتر و فضاهای اداری سبب افزایش کارایی کارمندان و پویایی و اثرگذاری محیط کار بر مراجعان میشود. برای این منظور در انتخاب چراغها و ترکیب نور طبیعی و مصنوعی در فضا دقت کافی را به کار ببرید.