مفهوم BIM در صنعت روشنایی و نورپردازی
برای درک بهتر مفهوم BIM در روشنایی و نورپردازی بد نیست مروری بر تاریخچه این برنامه داشته باشیم. این برنامه اطلاعاتی به معماران و سازندگان سازه‌های گوناگون برای به دست آوردن اطلاعاتی دقیق و منظم در خصوص جزئیات و قسمت‌های مختلف ساختمان ارائه می‌دهد. ذخیره‌سازی اطلاعات در یک فضا و موقعیت مرکزی، باعث دسترسی آسان شده و همچنین می‌توان آن‌ها را در زمان کمی با دیگران به اشتراک گذاشت.
اعتبار و اهمیت فایل های BIM در این صنعت صرفا مربوط به یک کشور یا یک محقق نمی‌شود. طی دهه‌های بعد شاهد ظهور ابزارها و ایده‌های مختلفی بودیم. ایجاد رقابت میان کشورهای غربی و اتحاد جماهیر شوروی، توسعه هر چه بهتر چنین برنامه‌هایی را به دنبال داشت. این نرم‌افزارها در حوزه معماری در ابتدا در دنیایی دو بعدی خلق می‌شدند و نرم‌افزار اتوکد نیز نقطه آغاز آن‌ها بود که تاکنون نیز توسط عده زیادی برای ساختمان‌سازی و روشنایی یک ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استفاده از نرم‌افزارها در ابتدای سال 2000 بسیار بیشتر شد و همین موضوع نیز نرم‌افزار BIM را دستخوش تغییرات زیادی کرد. در سال 2010 بود که الگوهای تازه‌ای برای مدلسازی ساختمان‌ها راهی بازار شدند. با پیشرفت هوش مصنوعی و حضور فناوری‌هایی مانند چاپ سه بعدی به همراه واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، ساختمان‌سازی، طراحی نقشه و تعیین روشنایی یک ساختمان به فرآیندی جذاب‌تر تبدیل شد. همه این موارد پتانسیل فایل های BIM را افزایش داد تا در نهایت نسل جدیدی از این نرم‌افزار را شاهد باشیم.
فایل های BIM چه کاربردی در مدلسازی اطلاعات ساختمانی دارد؟
فعالان حوزه ساختمان‌سازی اهداف مختلفی از مدلسازی توسط فایل های BIM دارند که بد نیست در این قسمت به چند مورد از آن‌ها اشاره کنیم. شاید تعداد این اهداف در گذشته به سبب کم بودن امکانات این نرم‌افزار محدود بود، اما این دسته از افراد امروزه اهدافی گسترده‌تر و بیشتر را دنبال می‌کنند از جمله :
- این نرم‌افزار می‌تواند هزینه‌های مربوط به طراحی روشنایی را به خوبی برآورد کند. خبر خوب این که این نرم‌افزار می‌تواند مقادیر را بر اساس ایجاد هر تغییری در مدل به صورت کاملا خودکار به‌روزرسانی کند.
- BIM به مدیریت سیستم تاسیسانی پرداخته و به راحتی می‌توان با استفاده از فناوری‌های آن برای نوسازی، برنامه‌ریزی زیرساخت‌ها و عملیات نگهداری اقدام کرد.
BIM چه نقشی در طراحی روشنایی دارد؟
زمان طراحی یک ساختمان با فایل های BIM، طراحی روشنایی آن هم باید در نظر گرفته شود. نوع روشنایی و این که افراد می‌توانند از چه نوع محصول سفارشی برای ساختمان آینده خود استفاده کنند ، تاثیر زیادی روی تمرکز ، عملکرد و راحتی چشم انسان خواهد گذاشت . به وجود آوردن محیطی با طراحی مناسب برای کارایی و سلامت انسان مهم است. اغلب پروژههای طراحی روشنایی زمانی آغاز می‌شوند که کار معماران، مهندسان سازه و حتی مهندسان مکانیک به پایان رسیده باشد.
این یعنی زمانی که طراح روشنایی کارش را آغاز می‌کند، ممکن است با برخی محدودیت‌ها مواجه شود. در اکثر مواقع برای رسیدن به یک طراحی روشنایی موفق به همکاری خوبی بین معماران، طراحان روشنایی، مهندسان برق و نصاب‌ها نیاز است و این از ابتدا تا انتهای پروژه را شامل می‌شود. طراحی روشنایی سنتی که احتمالا نمونه‌های آن را دیده باشید، بیشتر بر حسب تجریبات قبلی طراح و نتایج نرم‌افزارهای شبیه‌ساز روشنایی انجام می‌شود. این دسته از برنامه‌ها شاید بتوانند نتایج محاسباتی خوبی ارائه دهند، اما کاربران از تجسم و درک صحیح از روشنایی طراحی شده آگاه نیستند.
این عدم درک منجر به افزایش ریسک طراحی مجدد شده و زمان زیادی را از طراحان خواهد گرفت. ضمن این که برخی هزینه‌ها برای طراحی نیز افزایش می‌یابد. این جاست که به اهمیت بالای مفهوم BIM در روشنایی یک ساختمان پی می‌بریم. طراح با استفاده از این فناوری می‌تواند در مراحل نخست پروژه وارد فرآیند شده و مکان و تعداد منابع نور به همراه محاسبات روشنایی را با دقت بالایی در نظر داشته باشد.
داده‌های فتومتریک، مقادیر روشنایی مانند شار نوری، دمای رنگ، شدت روشنایی، ابعاد، نوع تابش نور و نیز نوع و رنگ چراغ سفارشی اهمیت زیادی در مدلسازی روشنایی داشته و BIM از عهده محاسبه همه آن‌ها برمی‌آید. با استفاده از این نرم‌افزار و برخی فناوری‌ها مانند واقعیت مجازی، تجسم واقعی از نور و بهبود کارایی طراحی نورپردازی امکان‌پذیر است و می‌توان ضریب خطا و اشتباهات در این طراحی را تا حد ممکن کاهش داد. در این خصوص بد نیست برای دریافت مشاوره نورپردازی هم اقدام نمایید.
نقش استفاده از فایل های BIM در روشنایی
از جمله مزایای موجود در استفاده از فایل های BIM در روشنایی یک ساختمان، این موارد را می‌توان نام برد:
- BIM در روشنایی، این امکان را به معمار می‌دهد تا بهینه‌ترین راندمان روشنایی ممکن را در کمترین زمان داشته باشد. به خاطر عدم رفت و برگشت زیاد میان معمار و طراح روشنایی، انجام این کار معمولا زمان زیادی را از افراد نمی‌گیرد.
- امکان برآورد هزینه‌ها، تعداد و نوع چراغ‌های مورد استفاده در طراحی به وسیله این نرم‌افزار وجود دارد.
- طراح می‌تواند بعد از وارد کردن اطلاعات مرتبط به یک چراغ همچون نوع، اندازه، داده‌های فتومتریک و آنالیز و تحلیل انرژی، به بخش‌ها و امکانات بیشتری دست پیدا کند. این امر باعث می‌شود طراح تصمیمات آگاهانه و بهینه‌تری در ادامه بگیرد.
- استفاده از BIM در طراحی اولیه ساختمان سبب می‌شود و خطاها و اشتباهات رایج در زمینه روشنایی به حداقل برسد.
سخن پایانی
تجزیه و تحلیل ساختمان و مدلسازی اطلاعات به دست آمده از یک بنا شامل روشنایی آن به بخشی جدایی‌ناپذیر در صنعت ساخت و ساز تبدیل شده است. البته این نرم‌افزار زمانی به درستی پیاده می‌شود که افراد آموزش‌ها و تجربه‌های لازم را برای طراحی در اختیار داشته باشند. در نهایت با آن می‌توان صنعت معماری، عمران، ساختمان‌سازی و تاسیسات را دگرگون کرد. شرکت مهندسی روشنایی نورا، مفتخر است با سال‌ها تجربه و حضور تیمی متخصص در طراحی و مشاوره نورپردازی و روشنایی به صورت کاملا تخصصی و تامین و تولید چراغ سفارشی در خدمت شما باشد. در پروژههای نورپردازی نورا نیز از فایل های BIM در روشنایی استفاده شده است.
